Nagroda Unii Europejskiej w obszarze dziedzictwa kulturowego
Przyznawana każdego roku nagroda wyróżnia godne naśladowania inicjatywy i umiejętności w zakresie konserwacji i podnoszenia wartości dziedzictwa kulturowego.
Nagroda jest formą publicznego uznania dla osób i/lub organizacji działających w obszarze konserwacji i podnoszenia wartości dziedzictwa kulturowego (architektury i związanego z nią dziedzictwa ruchomego, archeologii, krajobrazu kulturowego).
Nagroda Unii Europejskiej w dziedzinie dziedzictwa kulturowego została ustanowiona przez Komisję Europejską w 2002 r. jako element realizacji programu Kultura 2000. Europa Nostra, paneuropejska federacja na rzecz dziedzictwa kulturowego, została ustanowiona organizacją odpowiedzialną za wdrażanie tego programu.
Cele programu:
– promowanie wysokich standardów praktyk konserwatorskich;
– stymulowanie wymiany wiedzy i doświadczeń w całej Europie;
– zachęcanie do podejmowania dalszych wysiłków poprzez prezentację przykładów.
Cele te mają zostać osiągnięte przez wyrażanie publicznego uznania wybitnym inicjatywom i najlepszym praktykom realizowanym przez osoby i/lub organizacje i przyczyniającym się do ochrony i podnoszenia wartości dziedzictwa kulturowego Europy.
Kto może otrzymać nagrodę
Nagroda może zostać przyznana osobie fizycznej (np. specjaliście w zakresie konserwacji/renowacji pod względem naukowym, technicznym lub rzemieślniczym) lub grupie, która może składać się ze specjalistów w zakresie konserwacji/renowacji, właścicieli, władz publicznych lub organizacji pozarządowych.
Struktura i wysokość nagród
Zwycięzcy otrzymają zaświadczenie o przyznaniu nagrody, a także tablicę z brązu na ścianie, która zostanie umieszczona w nagrodzonym budynku lub zabytku.
Laureaci Grand Prix otrzymują także nagrodę pieniężną w wysokości 10 000 EUR.
Istnieje również specjalny certyfikat i trofeum lub nagroda Public Choice Award (Nagroda Public Choice Award przyznawana jest najczęściej wybieranemu zwycięzcy w ankiecie internetowej zorganizowanej na stronie internetowej Europa Nostra).
Nagrody zostaną przyznane w każdej z poniższych kategorii:
Kategoria 1: Ochrona dziedzictwa kulturowego
Za wybitne osiągnięcia w zakresie ochrony, podnoszenia wartości i adaptacji do nowych zastosowań dziedzictwa kulturowego w wymienionych poniżej obszarach.
Kategoria 2: Badania naukowe
Za wybitne badania naukowe i projekty digitalizacji przynoszące wymierne efekty w dziedzinie ochrony i podnoszenia wartości europejskiego dziedzictwa kulturowego w jednym z obszarów wymienionych poniżej.
Kategoria 3: Aktywna działalność na rzecz dziedzictwa kulturowego osób i organizacji
Dla osób lub organizacji za wzorowy i długotrwały wkład w ochronę, zachowanie i podnoszenie wartości europejskiego dziedzictwa kulturowego (w jednym z poniżej wymienionych obszarów w Europie). Nagrodzony będzie wybitny wkład w dziedzinę ochrony i zachowanie dziedzictwa kulturowego w kontekście europejskim.
Kategoria 4: Edukacja, szkolenia i kampanie informacyjne
Za wybitne inicjatywy związane z edukacją, szkoleniami i kampaniami informacyjnymi w zakresie materialnego i/lub niematerialnego dziedzictwa kulturowego w jednym z wymienionych poniżej obszarów, w celu promowania i/lub przyczyniania się do zrównoważonego rozwoju środowiska.
Obszary, które obejmują powyższe kategorie:
– Dziedzictwo architektoniczne: pojedyncze budynki lub kompleksy budowlane na obszarach wiejskich lub miejskich;
– Dobudówki, przebudowy lub nowe zabudowania w ramach obszarów historycznych;
– Obiekty przemysłowe i inżynieryjne;
– Krajobrazy kulturowe: historyczne środowiska miejskie lub pejzaże miejskie, skwery i krajobrazy ulicy;
– Historyczne parki i ogrody, większe obszary zaprojektowanego krajobrazu lub obszary o wartości kulturowej, środowiskowej i/lub rolniczej;
– Stanowiska archeologiczne, z uwzględnieniem archeologii podwodnej;
– Kolekcje i dzieła sztuki: kolekcje o wartości historycznej i artystycznej lub dzieła sztuki dawnej;
– Niematerialne dziedzictwo kulturowe, takie jak praktyki, przedstawienia, formy ekspersji oraz wiedza i umiejętności uznawane przez społeczności, grupy i w niektórych przypadkach osoby prywatne za część dziedzictwa kulturowego.
– Projekty cyfrowe dotyczące dziedzictwa kulturowego.
Zgłoszenia
Zgłoszenia można przesyłać z krajów uczestniczących w programie Komisji Europejskiej pn. Kreatywna Europa.
Kraje uprawnione do otrzymania nagrody UE
Albania, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Cypr, Chorwacja, Republika Czeska, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Niemcy, Grecja, Węgry, Islandia, Irlandia, Włochy, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Czarnogóra, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Turcja i Wielka Brytania.
Kraje uprawnione do otrzymania nagrody Europa Nostra
Andora, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Stolica Apostolska, Gruzja, Kosowo, Liechtenstein, Mołdowa, Monako, Federacja Rosyjska, San Marino, Szwajcaria i Ukraina.