Wspomnień czar
„Kiedy myśmy byli młodzi…”, „Ja w twoim wieku…”, „Pamiętam, w latach pięćdziesiątych…” – tak zaczynają swoje opowieści dziadkowie, ciocie… Ale młodzi nerwowo zerkają na zegarek: trzeba się spieszyć do pracy, szkoły, na spotkanie z przyjaciółmi, lekcje jogi, żeby odebrać sms. Myślimy, że przyjdzie kiedyś odpowiednia chwila na te opowieści o starych dziejach. A co, jeśli się przeliczymy? Jeśli wszystkie niewysłuchane przez nas historie przepadną? Jak będziemy żyć bez świadomości korzeni, tego, co było 50,60,70 lat temu, jak żyli ludzie na co dzień? To nie to samo, co „wielka” historia z podręczników.
Na szczęście są takie projekty jak ten, służące zachowaniu wspomnień seniorów – i naszej wspólnej pamięci. Organizator, Fundacja Pro Scientia Publica, za jeden z celów stawia sobie działania na rzecz stworzenia innowacyjnego społeczeństwa obywatelskiego i popularyzację idei współpracy międzypokoleniowej seniorów i studentów w ramach Uniwersytetów Trzeciego Wieku.
Jak przebiegała realizacja tego niezwykłego przedsięwzięcia? Odbyło się pięć spotkań partnerskich: we Francji, Hiszpanii, Turcji, Włoszech i w Polsce. W każdym, oprócz kadry brali także udział słuchacze. Dla Krystyny (64 lata) była to pierwsza okazja do wizyty w Paryżu, mieście, o którym wcześniej wiele czytała, które znała z fotografii. „Dzięki projektowi przeżyłam przygodę mojego życia i uwierzyłam, że mogę zrobić coś dla siebie” – zwierzała się już po powrocie ze spotkania z kolegami z całej Europy. W ramach projektu przeprowadzono wywiady biograficzne w 28 parach senior/ student (lub doktorant), powstały strony internetowe z zebranymi wspomnieniami, odbył się także cykl warsztatów biograficznych dla seniorów. Już po zakończeniu działań udało się wydać drukiem książkę „Around of senior’s memories” – czyli materiały opublikowane podczas trwania projektu, poszerzone o interesujące artykuły naukowe dotyczące wspomnień, ich zbierania, ich wpływu na życie społeczne. Książka trafiła do wszystkich najważniejszych bibliotek na terenie całego kraju, i będzie mogła być wykorzystywana przez kolejne pokolenia badaczy. Ci, którzy fascynują się historią mówioną, z pewnością zawitają też na stronę WWW.gem.project-website.org, na której nie tylko można zapoznać się w szczegółach ze wszystkimi inicjatywami, ale i uzyskać dostęp do ciekawych informacji na temat przeprowadzania warsztatów biograficznych, zbierania danych umożliwiających analizę biografii.
Bogdan (63 lata) tak podsumował swój udział w przedsięwzięciu: „Moje dzieci nie chcą abym wspominał, nad czym ubolewam. A tak na zajęciach mogłem sobie powspominać. Do tej pory myślę nad tymi wspomnieniami. Na tych zajęciach mogłem mówić i mieć pewność, że robię to pierwszy raz, więc nie jest to nudne dla słuchaczy. Była to dobra okazja, aby coś o sobie powiedzieć – taki czas na refleksję i zastanowienie się”.
Projekt realizowany był w ramach programu "Uczenie się przez całe życie - Grundtvig"