Lekarze rannych miast


W wielu miastach europejskich konsekwencje II wojny światowej widoczne są do dzisiaj. Osoby zarządzające urbanistyką takich miejsc powinny wykazać się dużą wrażliwością, odpowiedzialnością oraz znajomością historii. Taką postawę m.in. wśród przyszłych architektów próbowali wykształtować przedstawiciele instytucji realizujących projekt.

Poprzez projekt „Facing Impact of the Second World War: Urban Design in Contemporary European Cities” próbowano zwrócić uwagę studentów architektury i projektowania urbanistycznego na potrzebę poznania historii miejsc, szczególnie tych dotkniętych II wojną światową, przed zaprojektowaniem zabudowy. Studenci pogłębiali swoją wiedzę w trakcie zajęć, na których omawiano zagadnienia dotyczące uwarunkowań społecznych, historii, tradycji, krajobrazu oraz innych czynników, które należy uwzględnić podczas przygotowywania projektów. Tłumaczono uczestnikom kursów, jak ważne jest kompleksowe podejście, czyli zrozumienie potrzeb społeczności lokalnej, jej poglądów, wyznawanych wartości, współpraca z ekspertami zewnętrznymi oraz udział społeczności lokalnej w samym procesie projektowania. W ten sposób próbowano również uświadomić studentom, czym jest wspólne europejskie dziedzictwo kulturowe.

Celem pierwszej edycji kursu intensywnego (2009/2010) była integracja urbanistyczna Muzeum Auschwitz-Birkenau i innych pozostałości wojennych, w tym rozległych obszarów postindustrialnych dawnych zakładów IG Farben, z miastem Oświęcimiem. W trakcie drugiej edycji (2010/2011) dokonana została próba integracji przestrzeni publicznych Rotterdamu w zasięgu tzw. Brandlijn – linii ognia – centrum miasta, które zostało całkowicie zniszczone w wyniku bombardowania na początku wojny. Przedmiotem studiów podczas trzeciej edycji kursu (2011/2012) było centrum Drezna – miasta kompletnie zbombardowanego w czasie wojny, odbudowanego częściowo w duchu modernizmu i przechodzącego przez kolejne etapy niedokończonych lub niezrealizowanych koncepcji planistycznych. Każda z trzech edycji kursu intensywnego umożliwiła studentom uzyskanie wiedzy niezbędnej w zarządzaniu środowiskiem zurbanizowanym.

Ważnym elementem programu zajęć była także praca w mieszanych zespołach oraz wykorzystywanie nowoczesnych narzędzi i technik komputerowych podczas przeprowadzania skomplikowanych analiz i syntez projektowych. W trakcie warsztatów próbowano dostosować techniki pracy do potrzeb, umiejętności i przyzwyczajeń  studentów. Dlatego wykorzystywano media społecznościowe oraz tworzono wspólne bazy danych. W trzech edycjach kursu intensywnego wzięło udział łącznie 102 studentów i 12 nauczycieli akademickich z 4 uczelni partnerskich.

Organizatorzy chwalą się, że efekty projektu przekroczyły ich oczekiwania. Na uczelniach i w wielu miastach odbyły się prezentacje i wystawy projektów przygotowanych przez studentów. Informacje na temat działań zostały opublikowane na stronie internetowej przedsięwzięcia oraz na profesjonalnych portalach architektonicznych. Powstały prace dyplomowe, w których rozwinięto temat projektu. Wypracowane metody z zakresu analizy, syntezy i publicznej prezentacji wykorzystywane są w kolejnych projektach. Przykładem są warsztaty organizowane w miastach o wspólnej trudnej historii. Do sukcesów zaliczyć można zaliczyć prezentację projektu (przykład najlepszej praktyki) na międzynarodowej konferencji dotyczącej programów intensywnych w Bonn w 2012 r.

stopka strony